Στο νησί Δοκός του Αργοσαρωνικού κόλπου, απέναντι από τη νότια παραλία της Eρμιονίδας, ερευνήθηκε από το Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών (1989-1992) το αρχαιότερο μέχρι στιγμής γνωστό ναυάγιο στο Αιγαίο. H υποβρύχια ανασκαφική έρευνα έφερε στο φως δύο λίθινες άγκυρες, μεγάλες ποσότητες κεραμικής και πλήθος λίθινων εργαλείων, σύμφωνα με τα οποία το ναυάγιο χρονολογείται στην ύστερη Πρωτοελλαδική ΙΙ περίοδο (2450/2350-2200/2150). Ίχνη από το ίδιο το πλοίο δε διασώθηκαν. Aπό το πλούσιο κεραμικό φορτίο του πλοίου ανασύρθηκαν μερικά ολόκληρα αγγεία και χιλιάδες όστρακα, που αντιστοιχούν σε χαρακτηριστικούς κεραμικούς τύπους της ύστερης Πρωτοελλαδικής II. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ραμφόστομες φιάλες και φιάλες με κοντή προχοή της κεραμικής κατηγορίας των πρωτοβερνικωτών (Urfirnis), λεκανίδες, κύπελλα με λαβή, αμφορίσκοι, αμφορείς, πρόχοι -ανάμεσά τους και λαβή με εγχάρακτη παράσταση πλοίου- όστρακα από τρία μικρά κλειστά αγγεία με γραπτή διακόσμηση, διάτρητος λαιμός από κλειστό αγγείο, πύραυνα, κρατευτές, θραύσματα από πήλινες φορητές εστίες, καθώς και τμήμα από κυκλαδικό τηγανόσχημο αγγείο. Εκτός από κεραμική, το πλοίο μετέφερε μυλόπετρες, τριπτήρες, πυρήνες και λεπίδες οψιανού από τη Μήλο. Oι ωοειδείς και ορθογώνιες μυλόπετρες (15 ολόκληρες και 37 θραύσματα), καθώς και οι τριπτήρες (27 ακέραιοι και 44 θραύσματα) αποτελούνται από ηφαιστειακά υλικά (ανδεσίτης, δασίτης, κερατίτης), τα οποία προέρχονται από την περιοχή του Σαρωνικού (Aίγινα, Mέθανα, Πόρος). Το γεγονός ότι μυλόπετρες από ανδεσίτη αιγινήτικης προέλευσης βρέθηκαν σε οικισμούς της Aργολίδας και της Αττικής, αλλά και το ότι οι περισσότερες από τις μυλόπετρες του Δοκού δεν έφεραν ίχνη χρήσης, κάνουν σαφή τον εμπορικό χαρακτήρα του πλοίου και διαφωτίζουν, πέρα από τη διακίνηση οψιανού από τη Μήλο, μια ακόμη σημαντική πτυχή του θαλάσσιου εμπορίου στο Αιγαίο κατά την Πρώιμη Χαλκοκρατία. Η παρουσία μικρών, παραλιακών, πρωτοελλαδικών οικισμών τόσο στο Δοκό (Μύτη Κομμένη και Λέδεζα) όσο και στα γειτονικά, μικρά νησιά του Αργοσαρωνικού (π.χ. Aγία Mαρίνα Σπετσών), θα πρέπει να συνδεθεί με την αναγκαιότητα ύπαρξης ενδιάμεσων σταθμών, που εξυπηρετούσαν το εμπόριο από τις Κυκλάδες προς τα μεγάλα πρωτοελλαδικά κέντρα της Αργολίδας (Τίρυνς, Λέρνα) και το Σαρωνικό (Αίγινα) και αντίστροφα. Το πλοίο που βυθίστηκε στο Δοκό μετείχε πιθανότατα στο θαλάσσιο εμπορικό δίκτυο της περιοχής, που εξυπηρετούνταν από μικρά κωπήλατα πλοία.
|
||
Δοκός, περιοχή του ναυαγίου.
|
||
Δοκός.
Λίθινες άγκυρες πλοίου. |