|
Στις 29 Ιουνίου 1874, λίγες μόνο μέρες μετά το πέρας των εκλογών, δημοσιεύθηκε
στην αθηναϊκή εφημερίδα Καιροί ανυπόγραφο άρθρο που έφερε τον τίτλο
"Τίς πταίει;". Ο συγγραφέας του υποστήριζε ότι η πολιτική αστάθεια
που χαρακτήριζε το δημόσιο βίο οφειλόταν στο προνόμιο του στέμματος αναφορικά
με το διορισμό και την παύση των κυβερνήσεων. Tο προνόμιο αυτό απέρρεε
μεν από το Σύνταγμα του 1864, είχε ωστόσο ως αποτέλεσμα το σχηματισμό αδύναμων
κυβερνήσεων μειοψηφίας που στηριζόταν αποκλειστικά και μόνο στη βασιλική
εύνοια. Τόνιζε μάλιστα ότι αν δεν "επέλθη θεραπεία", η χώρα θα
οδηγούνταν σε επανάσταση. Για να μη συμβεί, πρότεινε τον περιορισμό των
βασιλικών προνομίων με την εισαγωγή της αρχής της δεδηλωμένης που, όπως
υποστήριζε, θα οδηγούσε στην ομαλοποίηση της πολιτικής ζωής μέσω της διαμόρφωσης
ενός δικομματικού κατά βάση κοινοβουλευτικού συστήματος: "Όταν όμως
αποφασίση (η βασιλεία) ειλικρινώς να δηλώση, ότι μόνον την πλειοψηφίαν
καλεί εις την εξουσίαν, ουδεμίαν αμφιβολία ότι εν Ελλάδι, όπως και αλλαχού,
δεν θα μείνει επί πολύ έκθετον το επίζηλον τούτο γέρας... Δεν πταίει άρα
το πολίτευμα, δεν πταίουν οι αντιπρόσωποι του Έθνους, δεν πταίει το Έθνος,
αν η Βουλή είνε κατατετμημένη εις πολλά κόμματα και δεν έχει έτοιμην πλειοψηφίαν,
όταν ζητηθή... Aλλού έγκειται το κακόν και εκεί πρέπει να ζητηθεί η θεραπεία".
Τα φύλλα της εφημερίδας κατασχέθηκαν και ασκήθηκε δίωξη στον εκδότη
της. Τότε φανερώθηκε και ο συντάκτης του άρθρου, επωμιζόμενος έτσι τις
ευθύνες του. Δεν ήταν άλλος από το Χαρίλαο Τρικούπη που οδηγήθηκε στον
ανακριτή και προφυλακίσθηκε, απαλλάχθηκε ωστόσο λίγες μέρες αργότερα. Ύστερα
από ένα χρόνο μάλιστα ο θιασώτης αυτός του κοινοβουλευτισμού δέχθηκε να
διοριστεί πρωθυπουργός -αν και τότε δεν ήταν καν βουλευτής- και να διενεργήσει
τις εκλογές του 1875. Τις εκλογές τις έχασε, επικράτησε όμως η πολιτική
του. Κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση της νέας βουλής ο Γεώργιος δεσμεύθηκε
για την τήρηση της αρχής της δεδηλωμένης. Λίγες μέρες αργότερα, η εντολή
σχηματισμού κυβέρνησης δόθηκε σε έναν άλλο θιασώτη του κοινοβουλευτισμού,
στον Αλ. Κουμουνδούρο, ο οποίος αναδείχθηκε νικητής των εκλογών και διέθετε
εκφρασμένη/δεδηλωμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
|
|