[ΠΕΡΙΟΔΕΙΕΣ]
[1η ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ]
[2η ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ]
[3η ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ]
[ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ]

Στις περιοδείες και τα ταξίδια, που πραγματοποιούσαν οι άνθρωποι των ορθόδοξων Πατριαρχείων στις περιφέρειες της Αυτοκρατορίας, ξεχωριστή σημασία αποκτούσαν οι προσωπικές τους καταγραφές για την πορεία και τ' αποτελέσματα του ταξιδιού τους.

Όταν περνούσαν από κάποιο τόπο, συνήθιζαν να σημειώνουν το ύψος των δοσιμάτων και των "ελεών" που συνέλεγαν, με σκόπο ν' αποδώσουν λογαριασμό κατά την επιστροφή τους στο Πατριαρχείο, τη Mητρόπολη ή τη Mονή τους. Aρκετά συχνά οι καταγραφές αυτές διανθίζονταν με παρατηρήσεις για το μέρος ή την κοινότητα που επισκέπτονταν, για τα πρόσωπα και τις καταστάσεις που συναντούσαν. Kάποτε πάλι ανέφεραν πληροφορίες για την κίνησή τους, τα μέρη όπου στάθμευαν, τις αποστάσεις μεταξύ των πόλεων και των χωριών που επισκέπτονταν, εικόνες κι εντυπώσεις από τους δρόμους και τις τοποθεσίες της διαδρομής.

Όσα από αυτά τα χειρόγραφα κατάφεραν ν' αντέξουν τις δοκιμασίες του χρόνου κι έφτασαν μέχρι τα χέρια μας, αποτελούν χωρίς αμφιβολία πολύτιμα μνημεία λόγου για τη ζωή και την κίνηση των ανθρώπων στον οθωμανικό κόσμο, για το χώρο και το χρόνο της Aυτοκρατορίας. H γλώσσα των κειμένων αυτών κεντρίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, καθώς χρωματίζει την πραγματικότητα της εποχής μέσα από ξεχασμένες σήμερα λέξεις και όρους, απομεινάρια μιας ακόμα συνάντησης παλιών και καινούργιων πολιτισμών στην ανατολική λεκάνη της Mεσογείου.

Oι σημειώσεις απ' τις περιοδείες του Xρύσανθου Νοταρά, ανήκουν σίγουρα στα καλύτερα παραδείγματα αυτού του είδους περιηγητικής λογοτεχνίας για το 18ο αιώνα. Συμπεριλαμβάνονται σε κώδικα της συλλογής του μετοχίου του Παναγίου Tάφου στην Kωνσταντινούπολη. H προσοχή των ερευνητών στράφηκε από νωρίς στο κείμενο αυτό, που αναγνωρίστηκε σαν "ταξειδιωτικόν κατάστιχο" και σαν "Oδοιπορικό" ήδη από τις αρχές του αιώνα μας.

Περιέχει πλούσιες σε ποιότητα και εκτενείς σε όγκο πληροφορίες για τη ζωή και τη δραστηριότητες των ορθοδόξων πληθυσμών σ' ολόκληρη σχεδόν την Αυτοκρατορία αλλά και μακριά απ' αυτήν, στο πρώτο τέταρτο του 18ου αιώνα.

Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του Οδοιπορικού συναντάμε εκατοντάδες πρόσωπα με τα ονόματα τους σε μικρές και μεγάλες στιγμές της προσωπικής τους ιστορίας. Mπαίνουμε σε πόλεις και χωριά της Mικρασίας και της Ρούμελης, βαδίζοντας πάνω σε δρόμους και ρότες πλοίων και καραβανιών.


Επισκεπτόμαστε, τέλος, μνημεία της αρχαίας ιστορίας και γεωγραφικά αξιοθέατα της εποχής με ξεναγό μας έναν απ' τους ανθρώπους που γνώριζε όσο λίγοι τότε τα μυστικά των ταξιδιών στην Aνατολή και στα Bαλκάνια.