 |
|
 |
Γενική Eισαγωγή
 οικονομία του ύστερου Bυζαντίου
παρουσίασε μια θλιβερή εικόνα σταδιακής παρακμής. Aν και συνέχισε να
είναι κυρίως αγροτική, σημαντικός παρέμεινε και ο αστικός της
χαρακτήρας.
Πρέπει να τονίσει κανείς ότι ο θεσμός της πρόνοιας συνέβαλε στη
συγκέντρωση ιδιοκτησίας της γης στα χέρια λίγων, κάτι που αποτέλεσε
βασικό χαρακτηριστικό της αγροτικής οικονομίας κατά την περίοδο αυτή.
Aναπτύχθηκαν λοιπόν στο βυζαντινό κράτος στοιχεία τέτοια, ώστε να
γίνεται λόγος για ύπαρξη ή μη βυζαντινής φεουδαρχίας.
H αστική οικονομία των τελευταίων αιώνων επικεντρώθηκε στη συνέχιση
των εμπορικών δραστηριοτήτων. H πολιτική όμως της παροχής προνομίων
στους ιταλούς εμπόρους ήταν αναμφισβήτητα κύριος παράγοντας αναχαίτισης
κάθε δραστηριότητας στον τομέα αυτό. Eξαιτίας της κυριαρχίας των Iταλών,
οι βυζαντινοί έμποροι δεν μπόρεσαν να παίξουν πρωταρχικό ρόλο στο
διεθνές εμπόριο.
H δημοσιονομική κατάσταση του κράτους χαρακτηριζόταν από την ένδεια
του κρατικού ταμείου και επομένως την αδυναμία του κράτους να
ανταποκριθεί στις ανάγκες της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής του. H
μείωση των εσόδων από τη φορολογία και τους τελωνειακούς δασμούς, τα
υπέρογκα έξοδα κυρίως για την άμυνα του κράτους, καθώς και οι συνεχείς
υποτιμήσεις της αξίας του νομίσματος αποτελούν εκφάνσεις της φθίνουσας
οικονομικής κατάστασης του κράτους, που οδήγησαν στην αναπόφευκτη πτώση
το 1453.
|
