| Μυστράς
(1348-1400)
|
|
|
|
Η
σημαντική τομή στην ιστορία του Μυστρά είναι το έτος 1348. Αυτή τη
χρονιά φθάνει
στην πόλη ο Μανουήλ Καντακουζηνός, γιος του αυτοκράτορα Ιωάννη, ως
διοικητής της
Πελοποννήσου. Έχει τον υψηλό τιμητικό τίτλο του Δεσπότη, που στο
εξής θα συνοδεύει
τα ονόματα όλων των ηγεμόνων της επαρχίας. Το έτος αυτό ξεκινά κι
η ιστορία του
αυτόνομου δεσποτάτου του Μοριά. Κανένας από τους μεταγενέστερους
δεσπότες δεν έκοψε
δικά του νομίσματα ούτε θέσπισε νόμους, όλοι τους όμως
ακολούθησαν, για την περιοχή τους,
πολιτική αυτόνομη από το κέντρο της Αυτοκρατορίας. Στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα ο Μυστράς συνεχίζει να αναπτύσσεται. Ιδρύονται οι μονές της Αγίας Σοφίας και της Περίβλεπτου ενώ νέα κτίρια προστίθενται στο συγκρότημα των ανακτόρων. Τα παλάτια γίνονται πια ένα σύμπλεγμα κτιρίων, που τονίζουν το κύρος και την ιδιαίτερη θέση του ηγεμόνα. Ο πόλος της πολιτικής εξουσίας στο Μυστρά βρίσκεται στην άκρη του οικιστικού συνόλου, σε σχέση με το κέντρο της εκκλησιαστικής αρχής, τη Μητρόπολη. Οι δύο πόλοι της εξουσίας παραμένουν έτσι διακριτοί, φαινόμενο συνηθισμένο σε κάποιες δυτικές μεσαιωνικές πόλεις, όπου συχνά οι σχέσεις τους ήταν ανταγωνιστικές. Στον βυζαντινό Μυστρά δεν φαίνεται να υπάρχει ανταγωνισμός ανάμεσα στις δύο εξουσίες. Η εμφανής χωροταξική τους διάκριση μπορεί να ερμηνευθεί είτε ως μίμηση δυτικών προτύπων είτε ως προσαρμογή στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αστικού συνόλου. Η πιο πυκνοκατοικημένη ζώνη του Μυστρά ήταν η βορειοανατολική γειτονιά του, κέντρο της οποίας αποτελούσε ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Δημητρίου. Έτσι ο κατεξοχήν χώρος λατρείας στην πόλη βρίσκεται σε μια συνοικία πολυάνθρωπη κι εξυπηρετεί τις ανάγκες της λαϊκής θρησκευτικότητας. Ο 14ος αιώνας κλείνει για τον Μυστρά με την άνοδο μιας νέας δυναστείας στο δεσποτικό θρόνο. Στα 1383 πέθανε ο τελευταίος γόνος της αυτοκρατορικής οικογένειας των Καντακουζηνών, ο Ματθαίος και στην Πελοπόννησο φθάνει ο Θεόδωρος Α΄ Παλαιολόγος. Ο τελευταίος αιώνας της παρουσίας των Βυζαντινών στον Μυστρά, θα συνδεθεί στενά με την παρουσία στην πόλη μελών της τελευταίας αυτοκρατορικής οικογένειας. |
