Ενδείξεις για πλοήγηση στο Αιγαίο σε περιορισμένη κλίμακα, παρέχουν πρόσφατα αρχαιολογικά δεδομένα από τα νησιά των βόρειων Σποράδων, τα οποία γύρω στο 18.000 πριν από σήμερα, αποτελούσαν την ανατολική απόληξη της Μαγνησίας. Ανάμεσά τους υπήρχαν στενά θαλάσσια περάσματα και ρηχοί κόλποι, που ήταν προσπελάσιμα με τη χρήση κάποιων πλωτών μέσων.
Τις ασφαλέστερες ενδείξεις για ναυσιπλοΐα μεγαλύτερης κλίμακας στο Αιγαίο, ήδη από την 9η χιλιετία π.Χ., παρέχουν τα εργαλεία από οψιανό της Μήλου, που βρέθηκαν σε στρώματα κατοίκησης της Μεσολιθικής στο σπήλαιο Φράγχθι Ερμιονίδας. Ας σημειωθεί ότι η απόσταση της ανατολικής ακτής της Πελοποννήσου από τη Μήλο είναι 80 ναυτικά μίλια (περίπου 150 χιλιόμετρα)! Η ανεύρεση εργαλείων μηλιακού οψιανού σε αρχαιολογικές θέσεις της βόρειας (Νέα Νικομήδεια), αλλά κυρίως της κεντρικής (Άργισσα, Εύβοια, σπήλαιο Κίτσου) και νότιας ηπειρωτικής Ελλάδας (Φράγχθι), της Κρήτης (Κνωσός) και της Κύπρου, συντελεί στην αποκατάσταση των θαλάσσιων διαδρομών στο Αιγαίο από την Αρχαιότερη μέχρι και την Τελική Νεολιθική (περίπου 6800-3200 π.Χ.).
Λαμβάνοντας υπόψη τις αρχαιότερες γνωστές απεικονίσεις πλοίων από την Εγγύς Ανατολή και την Αίγυπτο, τις περιγραφές των πηγών για τους τρόπους ναυπήγησης των πρώτων πλωτών μέσων, καθώς και τις συνθήκες που επικρατούσαν στον εξεταζόμενο γεωγραφικό χώρο, τα πρωιμότερα πλοία που διέσχισαν το Αιγαίο θα πρέπει να ήταν κατασκευασμένα από πάπυρο και να ταξίδευαν με κουπιά. Αποκλειστικά κωπήλατα πλοία χρησιμοποιήθηκαν στο Αιγαίο μέχρι τις αρχές της 2ης χιλιετίας π.Χ., οπότε εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η χρήση πανιών.
Έχοντας ως πρότυπο την αμφίπρωρη κερκυραϊκή παπυρέλλα, με την οποία στα νεότερα χρόνια ταξίδευαν, χωρίς πανιά, από την Κέρκυρα στην Ιταλία, το Ελληνικό Ινστιτούτο Προστασίας Ναυτικής Παράδοσης πραγματοποίησε τον Οκτώβρη του 1988 ένα πειραματικό ταξίδι από το Λαύριο ως τη Μήλο. Για το σκοπό αυτό κατασκευάστηκε ένα αμφίπρωρο καλαμένιο σκάφος (πλωτή σχεδία ή πιρόγα), η παπυρέλλα, στην οποία επέβαιναν έξι κωπηλάτες. Είχε μήκος περίπου 5 μέτρα, πλάτος 1,5 μέτρο και ύψος 60 εκατοστά. Το πειραματικό αυτό ταξίδι έδειξε ότι επτά μέρες αρκούσαν στους πρώτους θαλασσοπόρους του Αιγαίου για να διανύσουν την απόσταση από το Λαύριο στη Μήλο.
