Η Μακεδονία ανήκει στις περιοχές που εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος με τις λεγόμενες «Νέες Χώρες», οι οποίες κατά κύριο λόγο υποδέχτηκαν πρόσφυγες μετά τις πολλαπλές πολεμικές και πολιτικές περιπέτειες του ελληνικού έθνους τον 20ό αιώνα. Χώρος με πλούσια ιστορία και παράδοση, η Μακεδονία διαμορφώνει την εικόνα και τη σημερινή της ταυτότητα, συνδυάζοντας κυρίως το χαρακτήρα της «Νέας χώρας» με την έλευση των «νέων ανθρώπων», δηλαδή των προσφύγων.

Οι διαφορετικές κοινότητες φέρουν μέσα στο χρόνο μνήμες και παραδόσεις που ανήκουν τόσο στο μακεδονικό χώρο όσο και στις πατρίδες των προσφύγων. Ιδίως οι παλαιότερες γενιές, δεδομένου ότι ξεκίνησαν από προφορικές κοινωνίες και έχουν φτάσει στην ψηφιακή εποχή, διατηρούν και έναν πλούτο εμπειριών και επικοινωνιακών τρόπων που αξίζει να διατηρηθούν ως πολιτιστικό απόθεμα για το μέλλον.

Το έργο «Πολιτιστική και Γενεαλογική Ψηφιακή Συλλογή της Κεντρικής Μακεδονίας» έχει στόχο τη δημιουργία ενός ψηφιακά συγκροτημένου πολιτισμικού αποθέματος με την ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση του ενεργού κοινωνικού μνημονικού. Παράλληλα, παρέχει πληροφορίες και οδηγίες για τη μεθοδολογία και τις τεχνικές του προγράμματος, κατευθύνει ερευνητές και κοινό στις πηγές, αποτελεί πόρο επικοινωνίας του προγράμματος με το παγκόσμιο κοινό και συγκροτεί μια δυνητική κοινότητα από ανθρώπους με κοινή καταγωγή, τοπικές αναφορές και ερευνητικά ενδιαφέροντα.

Γεωγραφικά, το έργο καλύπτει το χώρο της περιφέρειας της Κεντρικής Mακεδονίας, αλλά με αναφορές και στις πατρίδες των προσφύγων στη Mικρά Aσία και στη Bαλκανική. Xρονικά αναφέρεται κατ' αρχάς σε αυτό που έχει διατηρηθεί σήμερα στη μνήμη μας, στις μαρτυρίες και στα κειμήλια που έχουμε. Kαλύπτει ιστορικά κυρίως τον 20ό αιώνα, αλλά με αναφορές και στο απώτερο παρελθόν των κοινοτήτων που παρουσιάζει. Δομικά, αναπτύσσεται γύρω από τρεις θεματικούς τόπους: «οικογενειακή μνήμη» (γενεαλογία, ιστορία των πληθυσμών), «επικοινωνιακή μνήμη» (αυτοβιογραφία - μαρτυρία) και «πολιτισμική μνήμη» (τοπική ιστορία, κειμήλια, φωτογραφίες, χάρτες, ίχνη στο δημόσιο χώρο). Οι τρεις αυτοί θεματικοί τόποι αντίστοιχούν στα τρία υποπρογράμματα συλλογής και παρουσίασης υλικού: Γενεαλογία, Μαρτυρίες, Ιστορία Μου.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου συνδυάστηκαν καθιερωμένες μορφές συλλογής και διαχείρισης της πληροφορίας με αντίστοιχες ψηφιακές τεχνικές και μεθόδους για τη δημιουργία δικτυακών και πολυμεσικών εφαρμογών. Το καινοτόμο στοιχείο του προγράμματός μας είναι η μεγάλης κλίμακας γραπτή επικοινωνία με το κοινό, καθώς και η υποβολή, ο έλεγχος και η ενημέρωση των στοιχείων σε οικογενειακή και τοπική κλίμακα.

Το έργο αναπτύχθηκε από τους ερευνητές και το τεχνικό προσωπικό του ΙΜΕ, με ένα δίκτυο εξωτερικών συνεργατών και εθελοντών και με την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, των κοινοτήτων των προσφύγων, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδιωτών και λοιπών φορέων.

Το έργο χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Κοινωνίας της Πληροφορίας κατά 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Εθνικό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και κατά 25% από Εθνικούς Πόρους, καθώς και από το ΙΜΕ, το οποίο διέθεσε το μόνιμο προσωπικό και τις υποδομές του υλοποιώντας το έργο με ίδια μέσα.

Επισκεφθείτε τη σχετική ιστοσελίδα