παλαιοδιαθηκικά θέματα: εικονογραφικά θέματα που εμπνέονται από τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης.
Partitio Romaniae: Το έγγραφο της συνθήκης που υπέγραψαν οι Λατίνοι της Δ' Σταυροφορίας (δώδεκα Βενετοί και δώδεκα Φράγκοι) μεταξύ της 12ης Απριλίου και 9ης Μαΐου 1204. Με αυτό ιδρύθηκε η λατινική αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης.
Πατριαρχείο: Ο όρος αρχικά δήλωνε τα πιο επιφανή και σεβαστά πρόσωπα μιας επισκοπής. Τον 6ο αιώνα, ο Ιουστινιανός θεσμοθέτησε τα 5 Πατριαρχεία που απάρτιζαν τη διοικητική αρχή (πενταρχία) της Βυζαντινής Εκκλησίας: αυτά δηλαδή της Ρώμης, της Κωνσταντινούπολης, της Αλεξάνδρειας, της Αντιόχειας και της Ιερουσαλήμ. Αργότερα ο αριθμός των πατριαρχείων αυξήθηκε.
Πατριαρχική Σχολή (ή Πατριαρχική Ακαδημία): Οι όροι είναι σύγχρονοι και χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν ένα ακαδημαϊκό ίδρυμα που οργανώθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 12ο αιώνα. Ιδρύθηκε από τον Αλέξιο Α' Κομνηνό το 1107 και στεγαζόταν στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Αρχικά διδασκόταν η θεολογία αλλά αργότερα, από τα μέσα του 12ου αιώνα, και η ρητορική. Οι διδάσκαλοι ανήκαν στους διακόνους της Αγίας Σοφίας.
περίστωο: στοά που περικλείει περιμετρικά ένα κτήριο
Πέτρος Α΄: Βασιλιάς της Κύπρου (1358-69).
Πέτρος Δ' ο Τελετουργικός: Βασιλιάς της Αραγωνίας (1336-87), γιος του Αλφόνσου Δ'. Υπήρξε φίλος των γραμμάτων και λάτρης της ελληνικής Αρχαιότητας.
Πέτρος Ισπανός: Γεωργιανός μοναχός που έζησε τον 5ο αιώνα.
Πέτρος του Κουρτεναί: Λατίνος αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης (1217-1219 περίπου).
Πηγές: ’λλες πηγές για τον εντοπισμό κάποιου ιστορικού προσώπου εκτός από την αναφορά του σε γραπτά κείμενα είναι τα ευρήματα που προσφέρει η αρχαιολογική έρευνα. Για παράδειγμα, μπορεί να βρεθεί μια επιγραφή στην οποία θα μνημονεύεται το συγκεκριμένο πρόσωπο είτε γιατί έχτισε μια εκκλησία ή άλλο δημόσιο κτήριο ή γιατί πλήρωσε την εικονογράφησή του από κάποιο συνεργείο ζωγραφικής ή ακόμα γιατί απλά το όνομά του γράφτηκε πάνω στην επιτύμβια πλάκα του. Επίσης, συχνά βρίσκουμε τις μολυβένιες, ασημένιες (ή χρυσές στην περίπτωση του αυτοκράτορα) σφραγίδες που χρησιμοποιούσαν για να σφραγίζουν τα γράμματά τους και οι οποίες είχαν επάνω το όνομα ή το μονόγραμμά τους. Στην περίπτωση των αυτοκρατόρων του Βυζαντίου σημαντική πηγή είναι και τα νομίσματα που εξέδιδαν και έθεταν σε κυκλοφορία. Αυτό συμβαίνει γιατί κάθε αυτοκράτορας έκοβε τη δική του σειρά νομισμάτων που είχαν επάνω την εικόνα του (άλλοτε σχηματική και άλλοτε πιο ρεαλιστική), το όνομά του και μια επιλογή από χριστιανικά σύμβολα και μηνύματα.
Πηγές Κ. Αρμενόπουλου: Οι πηγές απ' όπου πήρε ο Αρμενόπουλος τις πληροφορίες για τη συγγραφή της Eξαβίβλου ήταν οι προγενέστερες βυζαντινές νομικές συλλογές: Βασιλικά, Epanagoge cum scholiis, Epitome legum, οι δύο Συνόψεις με τα παραρτήματά τους, η Εκλογή, το Πόνημα Νομικόν του Ατταλειάτη, οι Ροπές, η Πείρα και το έργο του Ιουλιανού Ασκαλωνίτη.
Πηγές για τις υστεροβυζαντινές προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες: Οι πηγές μας είναι κείμενα θεολογικά, ιστορικά, φιλοσοφικά, επιστημονικά ή λογοτεχνικά. Τέτοια είναι έργα των Αθανάσιου Α', μοναχού Ιώβ, Ιωάννη Αργυρόπουλου, Γεώργιου Παχυμέρη, Βαρλαάμ ντε Σεμινάρα, Ιωάννη Βέκκου, Θεόδωρου Μετοχίτη, Θεοδώρας Ραούλαινας Καντακουζηνής, Νικηφόρου Γρηγορά, Μάξιμου Πλανούδη, Γρηγόριου Παλαμά, Δημήτριου Κυδώνη, Γεώργιου Πλήθωνα και Γεννάδιου Σχολάριου και τα υστεροβυζαντινά μυθιστορήματα Καλλίμαχος και Χρυσορρόη και Λίβιστρος και Ροδάμνη.
πλινθοπερίκλειστο σύστημα: σύστημα τοιχοποιίας, στο οποίο τετράπλευρες πέτρες περιβάλλονται από πλίνθους. Συνηθίζεται στην περιοχή του νότιου ελλαδικού χώρου.
Πριγκηπάτο της Αχαΐας: Το φραγκικό φεουδαρχικό κράτος που δημιουργήθηκε στην Πελοπόννησο μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους σταυροφόρους (1205). Τη μεγαλύτερη ακμή του τη γνώρισε στα χρόνια του Γουλιέλμου Βιλλεαρδουίνου. Μετά την ήττα του στη μάχη της Πελαγονίας (1259) οι Βυζαντινοί ανακτούν σταδιακά την Πελοπόννησο.
προνοιάριος: κάτοχος πρόνοιας.
πρωτέκδικος: προϊστάμενος μιας ομάδας κριτών (των έκδικων) που έδρευαν στην Αγία Σοφία. Η αρμοδιότητά του ήταν να προστατεύει αυτούς που κατέφευγαν για άσυλο στην Αγία Σοφία όπως υπόχρεους, σκλάβους ή ύποπτους για φόνο. Άκουγε την εξομολόγησή τους και ανάλογα τους όριζε κάποια ποινή (τα επιτίμια) προς εξιλέωση από την αμαρτία.
πρωτοβεστιάριος: τιμητικός τίτλος, που κατά την περίοδο αυτή δίνεται σε ανώτατους αξιωματούχους και μελλοντικούς αυτοκράτορες. Αρχικά ήταν ο υπεύθυνος για το αυτοκρατορικό ιματιοφυλάκιο. Στον 9ο-11ο αιώνα όμως οι κάτοχοι του τίτλου μπορούσαν ακόμη να διευθύνουν στρατό ή να διεξάγουν διαπραγματεύσεις με ξένα κράτη.
πρωτοβεστιαρίτης: αρχηγός της αυτοκρατορικής σωματοφυλακής (δηλαδή των βεστιαριτών).
πρωτοσεβαστός: τίτλος που δημιουργήθηκε από τον Αλέξιο Α' Κομνηνό. Το 12ο αιώνα δίνεται σε στενούς συνεργάτες του αυτοκράτορα και σε μέλη ευγενών οικογενειών όπως οι Παλαιολόγοι, οι Ταρχανειώτες, οι Ραούλ και οι Μετοχίτες.
πυξίδα: μικρό σκεύος κυλινδρικού σχήματος με σκέπασμα.