|
Από τις απαρχές της η Ελληνική Επανάσταση είχε την τύχη να δεχτεί τη
βοήθεια ενός δυναμικού ρεύματος υποστήριξης που αναπτύχθηκε στις σημαντικότερες
πόλεις της Ευρώπης. Ο φιλλεληνισμός, όπως ονομάστηκε αυτό το ρεύμα, πρόσφερε
σημαντική βοήθεια στην ελληνική υπόθεση. Πρώτον, με την αποστολή χρημάτων,
εφοδίων και εθελοντών. Δεύτερον, ασκώντας πίεση στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις,
ώστε να προχωρήσουν σε μια ευνοϊκή ρύθμιση για τους έλληνες επαναστάτες.
Το ρεύμα αυτό παρά την ύφεση που κάποιες χρονιές γνώρισε, έλκυσε το ενδιαφέρον
ορισμένων από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της εποχής. Διανοούμενοι,
πανεπιστημιακοί, άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων εργάστηκαν εθελοντικά
προπαγανδίζοντας υπέρ της ελληνικής υπόθεσης. Επιπλέον, ένας σημαντικός
αριθμός εθελοντών προσήλθε στις επαναστατημένες περιοχές, για να πολεμήσει
για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Ανάμεσά τους βρέθηκαν
γνωστοί στρατιωτικοί της εποχής των Ναπολεόντειων πολέμων, φοιτητές, κυνηγημένοι
επαναστάτες ακόμη και τυχοδιώκτες ή καιροσκόποι, για τους οποίους η ελληνική
επανάσταση φάνταζε ως περιπέτεια και μάλιστα επικερδής. Ανεξάρτητα από
τους πολλούς λόγους, τους διαφορετικούς τρόπους και τις ασύμβατες κάποτε
προσδοκίες που στήριξαν στην ελληνική υπόθεση, όλοι αυτοί συνέβαλαν στο
να διατηρηθεί ζωντανό το ενδιαφέρον της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης για την
ελληνική επανάσταση, ιδίως στα σημαντικά αστικά κέντρα της Ευρώπης.
Η διάδοση που γνώρισε το ενδιαφέρον για την αρχαία Ελλάδα στην Ευρώπη
του ύστερου 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα υπήρξε ο ένας από τους δυο
βασικούς λόγους ανάπτυξης του φιλελληνισμού. Η ιδέα της δημιουργίας ελληνικού
κράτους στα εδάφη που ήκμασε η ελληνική Αρχαιότητα φάνταζε γοητευτική,
ιδίως στα μορφωμένα και οικονομικά εύρωστα αστικά στρώματα των ευρωπαϊκών
κοινωνιών. Η πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη μετά το τέλος των Ναπολεόντειων
πολέμων υπήρξε η δεύτερη πηγή τροφοδότησης του φιλελληνισμού. Η παλινόρθωση
των παλαιών καθεστώτων, η πίεση και οι διώξεις που γνώρισαν τα φιλελεύθερα,
ριζοσπαστικά και επαναστατικά στοιχεία μετά το 1815 δεν έδινε και πολλά
περιθώρια έκφρασης και πολύ περισσότερο προώθησης των πολιτικών και κοινωνικών
αιτημάτων που είχαν τεθεί από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης. Επιπλέον,
οι επαναστατικές κινήσεις καταπνίγονταν γρήγορα η μία μετά την άλλη. Στις
συνθήκες αυτές η ελληνική επανάσταση αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και προσδοκιών
που παρότι έμελλε στο τέλος να διαψευστούν, στάθηκαν ικανές να κινητοποιήσουν
αρκετούς για την ευτυχή της κατάληξη.
|
|