|
Η ιστορία ενός Ολυμπιονίκη
Εγώ, ο Αρίστων, γιος του Ειρηναίου από την Έφεσο, άρχισα να αθλούμαι στο γυμνάσιο της πόλης μου, υπό την επίβλεψη ενός γυμναστή που λεγόταν Καλλίας. Ασχολήθηκα με την πάλη, την πυγμαχία και το παγκράτιο, το οποίο είναι ένας συνδυασμός αυτών των δύο, στα οποία και διακρίθηκα. Ο γυμναστής μου συμπλήρωσε την προπόνησή μου με μαθήματα που αφορούσαν τους κανόνες συμμετοχής και τα προσόντα που χρειαζόμουν για να κερδίσω στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Μου έμαθε τους κανόνες για το παγκράτιο: "Οι παγκρατιαστές, αγόρι μου", μου έλεγε, "ασκούνται σε ένα επικίνδυνο είδος πάλης. Πρέπει να αντέχουν τα μπλάβα μάτια και να μαθαίνουν ειδικές λαβές, ώστε ακόμη κι αν πέσουν να μπορούν να διεκδικήσουν τη νίκη. Χρειάζεται να έχουν αναπτυγμένη τεχνική σε διάφορες λαβές πνιγμού. Να λυγίζουν τους αστραγάλους, να στραμπουλούν χέρια, να γρονθοκοπούν και να πηδάνε πάνω στους αντιπάλους τους. Όλα επιτρέπονται στο παγκράτιο, εκτός από τα δαγκώματα και την προσπάθεια να βγάλει κανείς το μάτι του αντιπάλου".
Μου έμαθε επίσης και τα προσόντα του καλού παλαιστή και πυγμάχου:
"Ο αυχένας χρειάζεται να είναι όρθιος σαν του αλόγου, που είναι όμορφο και το ξέρει. Οι ώμοι πρέπει να στέκουν ορθοί. Κατάλληλα για την πάλη είναι τα χέρια στα οποία καταλήγουν φαρδιές φλέβες που ξεκινούν από το σβέρκο και συνεχίζουν στο λαιμό και στους ώμους. Η ίσια πλάτη είναι όμορφη, αλλά η λίγο κυρτή είναι πιο αθλητική, διότι προσαρμόζεται στη γερτή προς τα εμπρός στάση της πάλης. Τα εύκαμπτα πλευρά καλύπτουν τις ανάγκες τόσο της επιθετικής όσο και της αμυντικής πάλης. Πάνω απ' όλα, ο σωστός αθλητής πρέπει να έχει αντοχή, θάρρος και επιδεξιότητα".
Όταν πλησίαζε ο καιρός για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ένας σπονδοφόρος ήρθε από την Ολυμπία στην πόλη μου και ανακοίνωσε ότι οι αγώνες άρχιζαν σε δύο μήνες. Αποφάσισα να συμμετάσχω και να αγωνιστώ στο παγκράτιο παίδων. Πενήντα ημέρες πριν τους αγώνες, ο προπονητής μου Καλλίας κι εγώ πήραμε το πλοίο από την πόλη μας, την Έφεσο, και βάλαμε πλώρη για την Ελλάδα, για να λάβουμε μέρος στις υποχρεωτικές προγυμναστικές ασκήσεις στην Ήλιδα.
Στην πόλη είχαν ήδη συγκεντρωθεί αθλητές που είχαν μαζευτεί εκεί για νΥ ακολουθήσουν τους επίσημους κανόνες προγύμνασης των Ηλείων και να συνεχίσουν την προπόνησή τους για τους Αγώνες. Μόλις φτάσαμε, οι Ελλανοδίκες μάς κατέταξαν ανάλογα με την ηλικία και μας είπαν: "Αν δουλέψατε τόσο ώστε να είστε άξιοι να πάτε στα Ολύμπια κι αν δεν κάνατε τίποτε ράθυμο ή ποταπό, πάρτε θάρρος και προχωρήστε. Εκείνοι όμως που δεν ασκήθηκαν έτσι να φύγουν και να πάνε όπου θέλουν".
Τριάντα μέρες γυμναζόμουν μαζί με τους άλλους νέους στο Τετράγωνο γυμνάσιο στην πόλη της Ήλιδας. Εκεί ασκούμασταν στην πάλη. Υπήρχαν ειδικά δωμάτια για να αλειφόμαστε με λάδι. Οι χώροι εκγύμνασης ήταν στρωμένοι με χώμα, για να πέφτουμε στα μαλακά. Το άλειμμα με λάδι έκανε τον αντίπαλο να γλιστράει κι έτσι χρειαζόταν περισσότερη δύναμη για να τον συγκρατήσουμε. Μια επίστρωση σκόνης στα χέρια μάς βοηθούσε να μην ιδρώνουμε, αλλά και να μην ξεφεύγει εύκολα ο αντίπαλός μας.
Την παραμονή των Αγώνων, πήραμε το δρόμο για την Ολυμπία. Ήταν μια πολύ ζεστή ημέρα του ιερού μήνα. Καθώς πλησιάζαμε στον προορισμό μας, η μυρωδιά των πλατανιών και τα τζιτζίκια μού έφερναν στο νου ιστορίες που είχα ακούσει για ονομαστούς ολυμπιονίκες. Θυμήθηκα το Μίλωνα τον Κροτωνιάτη (6ος αιώνας π.Χ.), έξι φορές νικητή στην πάλη, που, όπως λένε, κουβάλησε ο ίδιος το άγαλμά του στην Άλτη. Έπειτα, το Θάσιο Θεαγένη, γιο του Τιμοσθένη (5ος αιώνας π.Χ.), που σήκωσε στους ώμους του το άγαλμα ενός θεού, που βρισκόταν στην αγορά, όταν ήταν εννιά χρονών, και αργότερα έγινε διάσημος νικητής στο παγκράτιο, στο οποίο κέρδισε συνολικά 1.400 φορές.
Προτού φτάσουμε στον Αλφειό ποταμό, περάσαμε το Τυπαίο όρος, το περίφημο ψηλό βουνό με τις απότομες πλαγιές. Εδώ οι Ηλείοι, σύμφωνα με τη νομοθεσία τους, κατακρήμνιζαν όποια γυναίκα, παρά την απαγόρευση που ίσχυε για τις ημέρες των Αγώνων, τους παρακολουθούσε κρυφά ή βρισκόταν έστω στην ανατολική όχθη του Αλφειού.
Διασχίσαμε τον ποταμό και βρεθήκαμε στον ιερό χώρο της Ολυμπίας. Στο φυσικό ανάγλυφο του εδάφους διαγραφόταν το Στάδιο. Τριγύρω υπήρχαν ελιές με γκριζοπράσινα φύλλα και άλλα δέντρα. Γεμάτος συγκίνηση μπήκα για πρώτη φορά στη ζωή μου στους ναούς του Δία και της Ήρας και πρωτοαντίκρισα τα αγάλματα των ένδοξων αθλητών στον ιερό χώρο της Άλτης.
Στην Ολυμπία γνώρισα κι άλλους αθλητές, γνωστούς για τις νίκες τους. Πρώτα συνάντησα το Σώστρατο το Σικιώνιο, ξακουστό για την τεχνική του στην πάλη. Αυτός κέρδισε δώδεκα νίκες στα Ίσθμια και τα Νέμεα, τρεις στην Ολυμπία και δύο στους Δελφούς. Μετά, στα στενά της Σικελίας, γνώρισα το Λεοντίσκο, έναν παλαιστή από τη Μεσσήνη. Είχε στεφανωθεί μία φορά στους Δελφούς και δύο στην Ολυμπία. Η τεχνική του στο παγκράτιο ήταν παρόμοια με αυτή του Σώστρατου.
Όταν ξημέρωσε η μέρα της έναρξης των αγώνων, συγκεντρωθήκαμε μπροστά στο άγαλμα του Ορκίου Δία, για να δώσουμε όρκο ότι είχαμε όλοι ακολουθήσει αυστηρά την προπόνησή μας για δέκα συνεχείς μήνες. Όλοι οι αθλητές, μαζί με τους πατέρες, τους αδελφούς και τους προπονητές μας, ορκιστήκαμε πάνω από τα γεννητικά όργανα ενός θυσιασμένου κάπρου ότι δε θα διαπράτταμε κάποιο παράπτωμα κατά τη διεξαγωγή των αγώνων. Αυτοί που αξιολογούσαν την ηλικία των νέων έδωσαν επίσης όρκο ότι θα έκριναν δίκαια και δε θα δωροδοκούνταν, καθώς και ότι θα κρατούσαν εμπιστευτικές τις πληροφορίες που αφορούσαν κάθε διαγωνιζόμενο.
Την ημέρα των αγώνων παίδων, αφού φτάσαμε στο χώρο των αθλημάτων, μας μοίρασαν σε ζευγάρια σύμφωνα με το ακόλουθο σύστημα: έβαζαν μικρούς -σε μέγεθος φασολιού- κλήρους, με επιγραφές μέσα σε μια ασημένια ιερή κάλπη του Δία. Στο ένα ζευγάρι αντιστοιχούσε το γράμμα άλφα, στο άλλο το βήτα, στο τρίτο το γάμα κλπ. Το ίδιο γράμμα υπήρχε πάντοτε σε δύο κλήρους. Καθένας από μας έβγαινε μπροστά επικαλούμενος το Δία και έβαζε το χέρι μέσα στην κάλπη. Ο ένας μετά τον άλλον τραβούσαμε έναν κλήρο. Όταν είχαμε όλοι από έναν κλήρο, ο κριτής ερχόταν -εμείς στεκόμασταν σε έναν κύκλο- και επιθεωρούσε τους κλήρους μας. Μετά, μας ταίριαζε με τον άλλον που είχε το ίδιο ψηφίο μ' εμάς. Εγώ είχα το γάμμα και ήταν να αγωνιστώ με τον Πολίτη από την Καρία.
Κοίταξα όλους τους θεατές που επευφημούσαν και προετοιμάστηκα για τον πιο κρίσιμο αγώνα της ζωής μου. Ο αγώνας ήταν μακρύς και δύσκολος, αλλά κατάφερα να νικήσω τον αντίπαλό μου δίκαια, με αρετή και θάρρος. Αμέσως μετά αντιμετώπισα τους νικητές των υπόλοιπων ζευγαριών και τους νίκησα όλους. Το πλήθος ζητωκραύγαζε και επευφημούσε, καθώς ο κριτής με στεφάνωνε με τον κότινο, το στεφάνι από κλαδί αγριελιάς. Δέχτηκα με σεμνότητα τις επευφημίες του κοινού, περήφανος που χάρισα στην πόλη μου δόξα και φήμη παντοτινή.
|
