Στις αγροτικές κοινωνίες επικρατεί ένας σχετικά αυστηρός καταμερισμός εργασίας ανάλογα με το φύλο²⁰ και το ίδιο ισχύει και για την αγροτική ’σκρα. Οι χωρικοί και οι δουλοπάροικοι εργάζονταν κυρίως έξω από το σπίτι, στα χωράφια και τα λιβάδια (μόνο το χειμώνα ο άντρας εργαζόταν και στο σπίτι). Αντίθετα ο τομέας εργασίας της χωρικής και των υπηρετριών της ήταν το σπίτι και ο κήπος, όπου φυτεύονταν λαχανικά και μυρωδικά.

Οι γυναίκες έπρεπε να φυλάξουν τα σιτηρά από τους αγρούς σε ένα στεγνό μέρος του σπιτιού, να συντηρήσουν τα φρούτα, να φτιάξουν τυρί από το γάλα των προβάτων και των κατσικιών, να αλέσουν το σιτάρι και να φτιάξουν ψωμί, να φροντίσουν τα μικρά κατοικίδια ζώα και τα παιδιά. Στο Έργα και Ημέραι του Ησιόδου δεν αποκομίζουμε πληροφορίες για τις ακριβείς εργασίες των γυναικών στο αγροτικό νοικοκυριό. Μόνο η φροντίδα των παιδιών και η ύφανση στον αργαλειό αναφέρονται σύντομα.

Η χωρική επόπτευε τις υπηρέτριες και δίδασκε στην κόρη της όλα όσα θα έπρεπε να γνωρίζει αργότερα ως νεαρή χωρική στο σπίτι του άντρα της. Ο καταμερισμός της εργασίας μεταξύ αντρών και γυναικών ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες²¹: λόγω των αυξημένων κινδύνων οι άντρες δούλευαν συχνότερα έξω από το χωριό, ενώ οι γυναίκες στην προστατευμένη περιοχή του οίκου. Οι άντρες εκτελούσαν σκληρή χειρωνακτική εργασία, ενώ οι γυναίκες τις δουλειές που απαιτούσαν μικρότερη σωματική δύναμη. Επειδή όμως οι χωρικοί αναγκάζονταν συχνά να διανύουν μεγάλες αποστάσεις μέχρι τους αγρούς τους, οι γυναίκες έπρεπε να κάνουν κι αυτές κάποιες βαριές δουλειές που συχνά τις υποχρέωναν να βγουν έξω από το χωριό, όπως, για παράδειγμα, να φέρουν νερό από το πηγάδι ή να πλύνουν τα ρούχα στο ποτάμι.

Επίσης στις ευθύνες τους συγκαταλέγονταν κυρίως εργασίες που μπορούσαν να διακοπούν χωρίς μεγάλη καθυστέρηση, όπως για παράδειγμα, για να θηλάσουν το νεογέννητο. Μετά το θηλασμό μπορούσαν να συνεχίσουν χωρίς καθυστέρηση τη δουλειά τους στον κήπο ή τον αργαλειό. Με αυτό τον τρόπο ο καταμερισμός των εργασιών στον αγροτικό οίκο ήταν οργανωμένος ιδανικά. Πρέπει όμως να παρατηρήσουμε πως οι αντρικές δουλειές θεωρούνταν σπουδαιότερες και προσέδιδαν τιμή, ενισχύοντας έτσι το κύρος του άντρα απέναντι στη γυναίκα μέσα στον οίκο.

Αναφορές ότι στην Αρχαιότητα βοηθούσε και η σύζυγος του χωρικού στα χωράφια έχουμε πολύ λίγες. Ένα από τα λίγα σημεία είναι τα Πολιτικά του Αριστοτέλη, VII 16, 1335a 18-22: Σε ερώτηση των Τροιζηνίων η Πυθία απάντησε ότι αιτία θανάτου πολλών νεαρών εγκύων δεν ήταν η συλλογή των καρπών στα χωράφια, δηλαδή η έντονη καταπόνηση κατά τη συγκομιδή, αλλά το νεαρό της ηλικίας του γάμου. Πάντως στη συγκομιδή των σιτηρών, στο αλώνισμα του σιταριού και στον τρύγο, δηλαδή την εποχή της αποκορύφωσης της δουλειάς στα χωράφια, συμμετείχαν και γυναίκες, με τη διαφορά ότι αυτές ήταν συνήθως ημερομίσθιες ή υπηρέτριες, και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις συμμετείχε η ίδια η χωρική. Είναι φανερό πως δημιουργούνταν άσχημη εντύπωση για το χωρικό αν αναγκαζόταν να δουλέψει και η γυναίκα του στα χωράφια.

Παρόλο που οι εργασίες των γυναικών επικεντρώνονταν στο σπίτι και γύρω απ' αυτό, δεν ήταν σε καμιά περίπτωση περιορισμένες. Έφευγαν απ' τον οίκο για να φέρουν νερό ή να πλύνουν τα ρούχα ή για να συζητήσουν λίγο με τις γειτόνισσες. Είχαν επίσης συγκεκριμένες αρμοδιότητες μέσα στην κοινότητα του χωριού, όπως για παράδειγμα ο θρήνος των νεκρών ή η εκτέλεση συγκεκριμένων θυσιών που θα εξασφάλιζαν την ευδοκίμηση των αγρών. Γενικά στις εξόδους τους οι χωρικοί δεν εμφανίζονταν κατά οίκους ή οικογένειες, παρά κατά ομάδες ανάλογα με την ηλικία και το φύλο. Στις ταφές και τις πομπές οι άντρες βάδιζαν όλοι μαζί ως ομάδα ξεχωριστή από εκείνη των γυναικών. Στις γαμήλιες τελετές επίσης οι νεαροί άντρες βάδιζαν χωριστά από τα ανύπαντρα κορίτσια.

20. Campbell, J.K., Honour, Family and Patronage. A study of Institutions and Moral Values in a Greek Mountain Community, Oxford 1964.
Walcot, P., Greek Peasants, Ancient and Modern. A comparison of Social and Moral Values, Manchester 1970, 37.
Stahl, P.H., Household, Village and Village Confederation in Southeastern Europe, New York 1986, 33-35. Cohen, D., «Seclusion, Separation and the Status of Women in Classical Athens», Greece and Rome 36 (1989), 3-15.
Της ιδίας, Law, Sexuality and Society. The Enforcement of Morals in Classical Athens, Cambridge 1991, 41-47.
21. Βασική μελέτη για την ερμηνεία της κατανομής της εργασίας ανάλογα με το φύλο Mitterauer, M., «Geschlechtsspezifische Arbeitsteilung und Geschlechterrollen in laendlichen Gesellschaften, Mitteleuropas», στο: Martin, J., Zoepffel, R. (εκδ.), Aufgaben, Rollen und Raume von Frau und Mann., 2, Εκδόσεις του Ινστιτούτου Ιστορικής Ανθρωπολογίας 5.2, Freiburg, Muenchen 1989, 819-914.