|
Ενδεικτικές πηγές
Πολλά ενοχλητικά και κουραστικά πράγματα υπάρχουν στη ζωή. Και στους Ολυμπιακούς αγώνες δεν είναι το ίδιο άσχημα τα πράγματα; Δε σε ψήνει η ζέστη; Δε σε τσαλαπατάει το πλήθος; Δεν είναι δύσκολο να πλυθείς; Η βροχή δε σε μουσκεύει ως το κόκκαλο; Δε σε πειράζει ο θόρυβος, η φασαρία και οι άλλες ενοχλήσεις; Κι όμως, μου φαίνεται πως άνετα, και μάλιστα ευχαρίστως, τα' ανέχεσαι όλα αυτά μόλις σκεφτείς το μοναδικό θέαμα που θ' αντικρύσεις.
(Επίκτητος 1.6.23-28)
Οι πολίτες εκείνοι που νίκησαν στους αγώνες στην Ολυμπία ή στους Δελφούς ή στα Ίσθμια ή στα Νέμεα θα σιτίζονται δωρεάν κάθε μέρα για όλη τη ζωή στο πρυτανείο και θα απολαμβάνουν και άλλες τιμές.
(IG I2 77, γύρω στα 440-432 π.Χ.)
Η Κυνίσκα, που νίκησε στην ιπποδρομία [...] ανήγειρε το άγαλμά της (396 π.Χ.) Βεβαιώνω ότι είμαι η μοναδική γυναίκα σε όλη την Ελλάδα που κέρδισε αυτό το στεφάνι.
(IvO 160, απόσπασμα από επιγραφή στην Ολυμπία)
Πόπλιος Κορνήλιος Αρίστων, γιος του Ειρηναίου από την Έφεσο, νικητής στο παγκράτιο παίδων στην 207η Ολυμπιάδα (49 μ.Χ.), προς τιμήν του Ολύμπιου Δία.
[…] Ο Ειρηναίος είναι πατέρας μου, ξένε, και το όνομά μου Αρίστων και η οικογένειά μου και από τις δύο πλευρές κατάγεται από την Ιωνική Έφεσο. Στεφανώθηκα ανέφεδρος στα Ολύμπια στο παγκράτιο παίδων έχοντας καλύψει με σκόνη τρεις αντιπάλους μου.
(IvO 225, απόσπασμα από επιγραφή σε βάση αγάλματος
Ολυμπιονίκη που βρέθηκε στην Ολυμπία)
Ανάχαρσις: Για ποια έπαθλα αγωνίζεστε;
Σόλων: Στην Ολυμπία για ένα στεφάνι αγριελιάς, στα Ίσθμια για ένα στεφάνι πεύκου, στη Νεμέα για ένα στεφάνι σέλινου, στα Πύθια για τους καρπούς των ιερών δένδρων του θεού και […] στα Παναθήναια, για το λάδι της ιερής ελιάς.
(Λουκιανός, Ανάχαρσις, 9-14)
Να, θέλω να 'μαι ο πρώτος πάντα μου, να ξεπερνώ τους άλλους, να μην ντροπιάσω τους προγόνους μου ποτέ μου.
(Όμηρος, Ιλιάδα ΣT', 207-211, μετ. N. Kαζαντζάκη -
I. Kακριδή)
Λένε ότι δεν πιάστηκε όμως καμία, εκτός από την Καλλιπάτειρα […] μετά το θάνατο του συζύγου της, η γυναίκα αυτή μεταμφιέστηκε τελείως σε άνδρα γυμναστή και έφερε στην Ολυμπία το γιο της για να λάβει μέρος στους αγώνες. Ο γιος της […] νίκησε και η Καλλιπάτειρα, πηδώντας το περίφραγμα που έχουν για τους γυμναστές, γυμνώθηκε. Έτσι αποκαλύφθηκε πως ήταν γυναίκα, αλλά την άφησαν ατιμώρητη τιμώντας τον πατέρα της και τα αδέλφια της και το γιο της (γιατί όλοι αυτοί είχαν νικήσει στους Ολυμπιακούς αγώνες).
(Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις. Ηλιακά V, 6.7-8, μετ.
Ν. Παπαχατζής)
Ο Ηρακλής […], έβαλε τους αδελφούς του να παραβγούν στο τρέξιμο και το νικητή τον βράβευσε με στεφάνι αγριελιάς … Στον Ιδαίο Ηρακλή λοιπόν ανήκει η δόξα πως πρώτος οργάνωσε τους αγώνες και τους ονόμασε Ολύμπια. Όρισε να γίνονται κάθε πέμπτο έτος, επειδή αυτός και οι αδελφοί του ήταν πέντε.
(Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις. Ηλιακά V, 7.7-9, μετ.
Ν. Παπαχατζής)
Όπως το νερό είναι το πολυτιμότερο από τα στοιχεία, και όπως ο χρυσός προβάλλει σαν το πιο ακριβό ανάμεσα σε όλα τα αγαθά, και όπως τέλος, ο ήλιος φωτοβολεί περισσότερο από κάθε άλλο άστρο, έτσι και η Ολυμπία λάμπει σκιάζοντας κάθε άλλον αγώνα.
(Πίνδαρος, Ολυμπιακή Ωδή για το νικητή σε ιπποδρομία
Ιέρωνα το Συρακούσιο, 1.1, 476 π.Χ.)
Όπως ο πλούσιος άνθρωπος παίρνει στο χέρι κύπελλο χρυσό μες στο οποίο κοχλάζει της αμπέλου η δροσιά και προπίνει κι έπειτα χαρίζει στο νεαρό γαμπρό του το πιο ακριβό του πράγμα, δώρο για το καινούργιο σπίτι απ' το δικό του, για χάρη του συμποσίου και προς τιμήν του γαμπρού του, κάνοντάς τον έτσι επίζηλο μπροστά στους φίλους του για την αληθινή αγάπη των νέων συγγενών, έτσι κι εγώ, υγρό νέκταρ, δώρο των
Μουσών, γλυκό καρπό του μυαλού μου, χαρίζω στους αθλοφόρους άντρες, τιμώντας τους νικητές των Ολυμπιακών και των Πυθίων Αγώνων. Αληθινά ευτυχισμένος είναι εκείνος που είχε πάντα καλή φήμη.
(Πίνδαρος, Ολυμπιακή Ωδή για τον πυγμάχο Διαγόρα το
Ρόδιο, 7.1-11, 464 π.Χ.)
Όταν πλησιάζουν τα Ολύμπια, οι Ήλειοι γυμνάζουν τους αθλητές για τριάντα μέρες στην ίδια την Ήλιδα [...] λένε στους αθλητές: "Αν δουλέψατε τόσο ώστε να 'στε άξιοι να πάτε στα Ολύμπια κι αν δεν κάνατε τίποτε ράθυμο ή ποταπό, πάρτε θάρρος και προχωρήστε. Εκείνοι όμως που δεν ασκήθηκαν έτσι να φύγουν και να πάνε όπου θέλουν.
(Φιλόστρατος,
Τα εις τον Τυανέαν Απολλώνιον, 5.43)
Τώρα έχεις έρθει στα Ολύμπια και στον καλύτερο αγώνα. Είναι το παγκράτιο των ανδρών. Ο Αρριχίων στεφανώθηκε, παρόλο που πέθανε τη στιγμή της νίκης [...]
[Οι θεατές] φωνάζουν, έχοντας σηκωθεί απ' τις θέσεις τους. ¶λλοι κουνούν τα χέρια τους, άλλοι τα ρούχα τους, άλλοι χοροπηδούν, άλλοι ψευτοπαλεύουν με χαρά με τους διπλανούς τους.
(Φιλόστρατος, Εικόνες, 2.6)
|
