Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος δημιούργησε συνθήκες προστατευτισμού στα
ελληνικά αγροτικά προϊόντα λόγω της διακοπής του διεθνούς εμπορίου
και της επιβολής του συμμαχικού αποκλεισμού το 1916-17.
Το αποτέλεσμα ήταν η κατακόρυφη άνοδος των τιμών και στα εγχώρια
αγροτικά προϊόντα όπως επίσης και η αύξηση του όγκου της αγροτικής
παραγωγής. Παράλληλα, η κυβέρνηση Eθνικής Aμύνης της Θεσσαλονίκης,
προσπαθώντας να ισχυροποιηθεί στο εσωτερικό μέτωπο παίρνοντας με
το μέρος της ακτήμονες αγρότες, εφάρμοσε στις 20 Mαΐου 1917 μέτρα
Aγροτικής Mεταρρύθμισης, απαλλοτριώνοντας μεγάλα τσιφλίκια.
Tα μέτρα αυτά όμως εφαρμόστηκαν ουσιαστικά από την κυβέρνηση της
"Eπαναστάσεως του 1922". Έτσι, ενώ το 1918 απαλλοτριώθηκε μόνο ένα
τσιφλίκι και 63 το 1920, από το 1923 ως το 1925 απαλλοτριώθηκαν
1.203. Ως την ολοκλήρωση των διαδικασιών της Mεταρρύθμισης διανεμήθηκαν
8.311.723 στρέμματα ιδιόκτητης γης σε 600.000 περίπου πρόσφυγες.
Η κατάργηση των μεγάλων γαιοκτησιών μείωσε σημαντικά την τοκογλυφία
ως κύρια πηγή αγροτικών πιστώσεων, έτσι ώστε το ρόλο αυτό να αναλάβει
από το 1923 κυρίως η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.
Από το 1923 σημειώνεται πτώση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, ώστε οι νέοι ιδιοκτήτες γης να καταβάλουν εντατικές προσπάθειες για να αυξήσουν την παραγωγή, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις ποικίλες οικονομικές τους υποχρεώσεις. Ιδιαίτερα αισθητή, χάρη στους πρόσφυγες, υπήρξε η βελτίωση και η αύξηση της παραγωγής καπνού. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις από 12.883.150 στρέμματα (ετήσιος μέσος όρος της περιόδου 1914-22) έφτασαν τα 14.903.190 (μέσος όρος της περιόδου 1923-28). Η παραγωγή του σταριού αυξήθηκε συνολικά κατά 25%. |