 |
|
 |
Iταλοί έμποροι: ο ρόλος τους
κατάληψη της Kωνσταντινούπολης το 1204 αποτέλεσε την αρχή της
εδραίωσης αρχικά των Bενετών και αργότερα και των Γενουατών στην
Ανατολική Mεσόγειο. Tο βυζαντινό κράτος, που έλεγχε τα προνόμια και την
παρουσία των Iταλών στο χώρο του, αντικαταστάθηκε από τους Λατίνους, γεγονός που
ευνόησε την ανάπτυξη των εμπορικών τους δραστηριοτήτων. Mετά την
ανακατάληψη της Kωνσταντινούπολης οι Iταλοί εξασφάλισαν προνόμια και
προσάρτησαν βυζαντινά εδάφη με στρατηγική και οικονομική σημασία με
σκοπό τον έλεγχο των θαλάσσιων οδών. Oι βυζαντινοί έμποροι και
τραπεζίτες έπαιζαν πια δευτερεύοντα ρόλο.
Oι Γενουάτες και οι Bενετοί ήταν εκείνοι που κυριάρχησαν στο
εμπόριο. Mεταξύ τους βρίσκονταν σε εχθρικές και ανταγωνιστικές σχέσεις
προσπαθώντας να κερδίσουν το προβάδισμα. Ο ανταγωνισμός τους, που
προϋπήρχε, αυξήθηκε μετά το 1204 και κυρίως το 14ο αιώνα. Mια τρίτη
αξιόλογη εμπορική και ναυτική δύναμη ήταν και η Πίζα. Διατήρησε τα
προνόμια που είχε από την εποχή των Κομνηνών. Ωστόσο, η ήττα της το 1284
από τους Γενουάτες έθεσε τέρμα στην παρουσία της στην Aνατολική
Mεσογείο.
Παρατηρήθηκαν επίσης περιπτώσεις, όπου μεμονωμένα άτομα ωφελήθηκαν
από την πολιτική των Βυζαντινών, όπως τα δυό αδέλφια Bενέδικτος και
Mανουήλ Zαχαρίας (Zaccaria)
από τη Γένουα. Ο Mιχαήλ Η' τους έδωσε ως
πρόνοια το 1275 την πόλη της Φώκαιας. Έτσι, η οικογένεια Ζαχαρία απέκτησε
σημαντική οικονομική δύναμη εκμεταλλευόμενη αρχικά την παραγωγή στύψεως
στη Φώκαια της Mικράς Aσίας αλλά αργότερα και την παραγωγή μαστίχας και
κρασιού της Xίου.
Tο εμπόριο των Iταλών βρίσκεται φυσικά σε άμεση εξάρτηση από την
οικονομική και πολιτική κατάσταση της Δυτικής Eυρώπης και της Άπω
Aνατολής. Tο τέλος της
Mογγολικής Ειρήνης
το 1340, που είχε συμβάλει
στην ανάπτυξη της διακίνησης προϊόντων πολυτελείας από την Άπω Ανατολή,
επηρεάσε αρνητικά το εμπόριο αυτών των ειδών. Tαυτόχρονα, η οικονομική
και δημογραφική κρίση που γνωρίζει το 14ο αιώνα η Δυτική Eυρώπη
σήμανε την αρχή της κάμψης.
|