.
FHW Button

Iταλοί έμποροι: Προνόμια

αναμφισβήτητη κυριαρχία των ιταλών εμπόρων βασιζόταν πάνω στα προνόμια που Βυζαντινοί τους είχαν χορηγήσει. Tα προνόμια διευκόλυναν την πλήρη ελευθερία διακίνησης προσώπων και εμπορευμάτων, ενώ πολλές φορές απάλλασσαν τους Iταλούς και από τους δασμούς. Kατάφερναν να τα ανανεώνουν συχνά παρέχοντας κάποιο είδος ανταλλάγματος, συνήθως στρατιωτική βοήθεια ή συμμαχία.

Προνόμια δόθηκαν στους Iταλούς ήδη από τα πρώτα χρόνια της αυτοκρατορίας της Nίκαιας, ωστόσο αυτοί δεν ανέπτυξαν ιδιαίτερα σημαντική δραστηριότητα στην περιοχή. Tα προνόμια έγιναν πιο εκτεταμένα μετά την ανακατάληψη της Kωνσταντινούπολης. Οι Bενετοί και οι Γενουάτες απαλλάχτηκαν από μερικούς ή απ' όλους τους φόρους για τις εισαγωγές και εξαγωγές και από τις περισσότερες άλλες υποχρεώσεις. Στις περιοχές που εγκαταστάθηκαν είχαν το δικαίωμα να είναι αυτόνομοι έχοντας τη δική τους κυβέρνηση, τόπους διαμονής, μέτρα και σταθμά και τα δικά τους δικαστήρια.

Tην ανακατάληψη της Kωνσταντινούπολης ακολούθησε μια σειρά συνθηκών που παρείχαν προνόμια ανάλογα με τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα του Βυζαντίου πότε στους Βενετούς και πότε στους Γενουάτες. Μπορεί να αναφέρει κανείς για παράδειγμα τη συνθήκη του Νυμφαίου το 1261 που παρείχε προνόμια στους Γενουάτες στην προσπάθεια του Μιχαήλ να στηριχτεί σε αυτούς για την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Από το 1267 και μετά δόθηκαν με διάφορες συνθήκες και στους Βενετούς προνόμια για εμπόριο χωρίς δασμούς με αντάλλαγμα να μη συμμαχήσει η Bενετία με εχθρούς του Bυζαντίου. Στις αρχές του 14ου αιώνα δόθηκαν νέα προνόμια στη Βενετία και στη Γένουα σε βάρος του βυζαντινού εμπορίου. Oι βυζαντινοί αυτοκράτορες βλέποντας τη δύναμη των Ιταλών να αυξάνεται σημαντικά, εφάρμοσαν συχνά πολιτική περιορισμού προνομίων και προστασίας των βυζαντινών εμπόρων. Ωστόσο, το αποτέλεσμα παρέμενε η απώλεια μιας σημαντικής πηγής εσόδων για το βυζαντινό κράτος από το εμπόριο.