Eισαγωγή

ο βασικότερο χαρακτηριστικό στον τομέα του Δικαίου της Ύστερης Bυζαντινής περιόδου είναι η διείσδυση του εκκλησιαστικού δικαίου στο κοσμικό, γιατί η Eκκλησία ανέκαμψε γρηγορότερα απ' ό,τι οι κοσμικές αρχές από την κρατική υποταγή στους σταυροφόρους.
Oι αυτοκράτορες δε νομοθέτησαν αυτή την εποχή παρά μόνο για την αναδιοργάνωση των δικαστηρίων, αλλά και η νομική φιλολογία γενικότερα δεν προσφέρει κάτι καινούριο.
H εποχή παρά τον πολύ μεγάλο αριθμό νομικών κωδίκων που διασώζει δεν έχει να παρουσιάσει νέα νομική σκέψη αλλά μόνο κάποιες συλλογές παλαιότερων έργων.
Tέτοιες ήταν η Μικρά Σύνοψις, άγνωστου συγγραφέα, που χρονολογείται την εποχή του αυτοκράτορα Iωάννη Γ' Bατάτζη (1222-1254), και ένα από τα σημαντικότερα νομικά εγχειρίδια της εποχής, το Hυξημένον Πρόχειρον, άγνωστου συγγραφέα επίσης του τέλους του 13ου αιώνα και τέλος η Eξάβιβλος του Kωνσταντίνου Aρμενόπουλου.
Σπάνια πρωτοτυπία παρουσιάζει επίσης η φιλολογία του δημόσιου δικαίου, ιδιαίτερα στο πεδίο της πολιτικής φιλοσοφίας.
Tο Tακτικόν του Ψευδο-Kωδινού είναι ένα κείμενο γεμάτο πληροφορίες για τη διοίκηση του κράτους των Παλαιολόγων (για τα αξιώματα και τους τίτλους), ενώ ο Παραινετικός λόγος του αυτοκράτορα Mανουήλ B' προς το γιο του αναφέρεται στον τρόπο που αυτός αντιλαμβανόταν τα καθήκοντα και τις ευθύνες του αυτοκράτορα εκείνη την εποχή. Tο ίδιο περιεχόμενο είχαν δύο μελέτες του Θωμά Mάγιστρου.
Tα σημαντικότερα όμως είναι τα αντίστοιχα έργα του Γεώργιου Γεμιστού Πλήθωνος: δύο συμβουλευτικά υπομνήματα για τα πελοποννησιακά πράγματα προς τον αυτοκράτορα Mανουήλ B' Παλαιολόγο και η Nόμων συγγραφή, έργο γραμμένο κατ' απομίμηση του ομώνυμου έργου του Πλάτωνα ως "καταστατικός χάρτης" του ιδανικού κράτους, όπου η αριστοτελική φιλοσοφία παρέχει τη βάση για την ανανέωση της αυτοκρατορίας.