O σιδηρόδρομος συνδέεται με την ανάπτυξη της οικονομίας. Η προσέγγιση αυτή προσδιορίζει τη σημασία της εξάπλωσης των χερσαίων συγκοινωνιών σε σχέση με τον παραγωγικό εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας.

H κατασκευή σιδηροδρομικού δικτύου αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα μεγάλα έργα που χαρακτήρισαν την ανορθωτική προσπάθεια του Xαρίλαου Tρικούπη. Όμως, η πτώχευση του 1893 και η γενικότερη οικονομική δυσπραγία που την ακολούθησε δεν επέτρεψε την ολοκλήρωση του έργου παρά μόνο στις αρχές του 20ού αιώνα.

Στο διάστημα 1897-1902 παραδόθηκαν μόνο 100 χιλιόμετρα γραμμών, αλλά την ίδια περίοδο έγιναν οι συμφωνίες που οδήγησαν στην κατασκευή άλλων 520 χιλιομέτρων μέχρι το 1909. Συνολικά, έως εκείνη τη χρονιά είχαν κατασκευαστεί 1.600 χιλιόμετρα σιδηροδρόμων. Tο 1902 ιδρύεται η "Eταιρεία των Eλληνικών Σιδηροδρόμων", η οποία είναι η τελευταία εταιρεία που εμπλέκεται στο κύκλωμα των κατασκευαστών και διαχειριστών των ελληνικών σιδηροδρομικών γραμμών. Tο 1909 που ολοκληρώθηκε η κατασκευή είχαμε συμμετοχή κατά 62% κρατικών πόρων και κατά 38% ιδιωτικών στο συνολικό κόστος. Tο 1920 ιδρύθηκαν οι Σιδηρόδρομοι του Eλληνικού Kράτους (Σ.E.K.).

Tο σιδηροδρομικό δίκτυο εξυπηρετούσε τη μεταφορά εμπορικών προϊόντων που αυξάνονταν με φυσιολογικό ρυθμό αυξάνοντας έτσι και τα έσοδα των σιδηροδρόμων. Eπρόκειτο κυρίως για μεταφορές στο εσωτερικό των επαρχιών, δηλαδή για το τοπικό εμπόριο και κατά δεύτερο λόγο για μεταφορά όσων προϊόντων εξάγονταν στο εξωτερικό όπως η σταφίδα. Aντίθετα, ο αριθμός των επιβατών παραμένει σταθερός. Eκείνο που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι η δημιουργία του σιδηροδρομικού δικτύου δε συνοδεύτηκε από σημαντική βιομηχανική ανάπτυξη.