Oι οικονομικοί και πολιτικοί στόχοι της ίδρυσης παραρτήματος της Εθνικής Tράπεζας της Eλλάδος στη Σμύρνη μέσα από την έκθεση του Γενικού Eπιθεωρητή Aλέξανδρου Kορυζή, το Σεπτέμβριο του 1919.

"Η ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΝ ΣΜΥΡΝΗ
Έκθεσις προς την Διοίκησιν του Γενικού Επιθεωρητού Α. Κοριζή
Εν Σμύρνη τη 16/29 Σεπτεμβρίου 1919
Προς την Σεβαστήν Διοίκησιν της Eθνικής Tραπέζης της Eλλάδος
Εις Αθήνας
Κύριε Διοικητά,
Ως συμπέρασμα της μέχρι τούδε μελέτης της ενταύθα καταστάσεως, λαμβάνω την τιμήν να υποβάλω Υμίν τας ακολούθους σκέψεις περί της ιδρύσεως εν Σμύρνη Υποκαταστήματος της Εθνικής Τραπέζης:
Ι. ΛΟΓΟΙ ΕΠΙΒΑΛΛΟΝΤΕΣ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΙΝ

Α' Η Ελληνική εμφάνισις εν Μικρά Ασία θέλει ενισχυθή διά της εγκαταστάσεως Υπ/ματος εν Σμύρνη της μεγάλης εκδοτικής Τραπέζης της Ελλάδος. Εις την κλονιζομένην πολλάκις, εκ διαφόρων ειδήσεων και επιτηδείων ενεργειών εχθρικών παραγόντων, πίστιν επί την οριστικήν ελληνικήν κυριαρχίαν εν Σμύρνη θα δοθή εξ αυτών των πραγμάτων ενίσχυσις, καθόσον, αγνοουμένης ενταύθα της τελευταίας τροποποιήσεως του άρθρου 1 του ημετέρου Κατασταστικού, θα θεωρηθή η τοιαύτη εγκατάστασις ως τεκμήριον πλήρους πεποιθήσεως των επισήμων ελληνικών κύκλων περί του ελληνικού μέλλοντος της Σμύρνης [...].

Β' [...] Αι χρηματικαί ανάγκαι της ελληνικής κατοχής (Αρμοστεία, Στρατός, Περίθαλψις, κλπ.) θα εξυπηρετηθώσι τελεσφορώτερον δι' Υπ/ματος της Εθνικής Τραπέζης, θα παύσωσι δε αι ανάγκαι αύται να αποτελώσι μέσον και δικαιολογίαν φυγαδεύσεως διά Σμύρνης τόσου ελληνικού συν/ματος επί της Αλλοδαπής. Του θέματος τούτου επελήφθην από των πρώτων ημερών της ενταύθα παραμονής μου εν ειδική εκθέσει υποβληθείση τω Υπάτω Αρμοστή, εν η εξετάζονται πάσαι αι σχετικαί απόψεις και προτείνονται τα ενδεικνυόμενα μέτρα, άτινα μόνον παρ' Υπ/ματος της Εθνικής Τραπέζης δύνανται αποτελεσματικώς να χειρισθώσι [...].

Δ' [...] Η εργασία προς επικράτησιν της ελληνικής δραχμής εν τη ελληνοκρατουμένη Μικρά Ασία, πράγμα όπερ ενέχει ηθικήν, αλλά και υλικήν σημασίαν, δύναται ν' αποβή ταχέως αποτελεσματική μόνον διά του Υπ/ματος της Εθνικής Τραπέζης. Διά τούτου θα λείψη και η ενεργουμένη αισχροκερδής εκμετάλλευσις των κατόχων των ελληνικών τραπεζογραμματίων και η έκπτωσις της ελληνικής δραχμής κάτω του ορίου όπερ η θέσις αυτής και της τουρκικής λιρας εν σχέσει προς το εξωτερικόν συν/μα καθορίζει [...].

Θ' [...] Το Υπ/μα της Εθνικής Τραπέζης τέλος, εν τη επιστρατεύσει πασών των εθνικών δυνάμεων, θα αποτελέση τον ασφαλή και ειλικρινή σύμβουλον της Αρμοστείας επί των ποικίλων οικονομικών ζητημάτων και ισχυράν δύναμιν εις χείρας αυτής, ην πολλαπλώς θα ενισχύση εν τω δεινώ αγώνι προς επιβολήν και επικράτησιν, ον διεξάγει εν μέσω παντοίων και τεραστίων δυσχερειών, αίτινες προβλέπεται ατυχώς ότι δεν θα έχωσι προσεχές το πέρας. Οι οργανισμοί των άλλων ελληνικών Τραπεζών, παρ' όλην την προθυμίαν ην επιδεικνύουσι, ουδέ πόρρωθεν δύνανται ν' αντικαταστήσωσι το ημέτερον ίδρυμα εν προκειμένω [...]. "

Πηγή: Bερέμης Θ. και Kωστής K., H Eθνική Tράπεζα στη Mικρά Aσία (1919-1922), Aθήνα, Mορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (M.I.E.T.), 1984, σ. 137-142.