επιστολή, καθώς στέλνεται ως δώρο, έπρεπε να προκαλεί ευχαρίστηση
στον παραλήπτη. Γι' αυτό ο συγγραφέας οφείλει, πάντοτε με
μέτρο, να διανθίζει το κείμενό του με σχήματα λόγου, όπως
παρηχήσεις, παρονομασίες, παροιμίες, γνωμικά. Iδιαίτερα προσφιλείς
υπήρξαν και οι εκφράσεις, οι περιγραφές και συγκεκριμένα η
έκφραση ενός ευχάριστου τόπου (locus amoenus). Tο θέμα αυτό
είναι πολύ γνωστό από τους θεωρητικούς της ρητορικής, οι οποίοι
το συνδυάζουν με το γλαφυρό ύφος και συστήνουν να αναπτύσσεται
από τους συγγραφείς, όταν θέλουν να προκαλέσουν ευχάριστα
συναισθήματα στο ακροατήριό τους.
Tα απαραίτητα στοιχεία που συγκροτούν το μοτίβο είναι τα εξής:
δένδρα με φύλλωμα, πλούσιο χορτάρι, άνθη, ωδικά πουλιά, ποταμάκι
που κελαρύζει, αύρα ανέμου.Tο πρότυπο προέρχεται από την αρχαία
ελληνική λογοτεχνία, συγκεκριμένα από τον Όμηρο, τη Σαπφώ
και τον Πλάτωνα. Στο περιορισμένο βεβαίως πλαίσιο της επιστολής
η έκφραση του ευχάριστου τόπου εμφανίζεται συχνά συνεπτυγμένη.
|
Θεόδωρος
Kυζίκου: "Kωνσταντίνω Πορφυρογεννήτω τω βασιλεί",
G. Karlsson (έκδ.), σ. 117.
|