ε αυτή την κατηγορία ανήκουν ποιήματα σε επική μορφή που εξυπηρετούν διδακτικούς σκοπούς. Εδώ συγκαταλέγονται και τα αινίγματα, παρόλο που έχουν μάλλον ψυχαγωγικό χαρακτήρα παρά διδακτικό. Τα ποιήματα είναι γραμμένα κατά κύριο λόγο σε ιαμβικό δωδεκασύλλαβο ή σε δεκαπεντασύλλαβο στίχο και όχι σε δακτυλικό εξάμετρο.
Από τους βυζαντινούς ποιητές αυτού του είδους διακρίνονται τον 7ο αιώνα ο Γεώργιος Πισίδης, τον 11ο αιώνα ο Ιωάννης Μαυρόπους και ο Μιχαήλ Ψελλός, το 12ο αιώνα ο Ιωάννη Τζέτζης, ο Κωνσταντίνος Μανασσής και ο Ιωάννης Καματηρός και στους Παλαιολόγειους χρόνους ο Μανουήλ Φιλής και ο Θεόδωρος Μελιτηνιώτης.
Το εκτενέστερο έργο του Γεωργίου Πισίδη (7oς αιώνας) είναι το διδακτικό έπος Εξαήμερο ή Κοσμουργία. Οι 1910 δωδεκασύλλαβοι στίχοι του αναφέρονται στη δημιουργία του κόσμου και έχουν φιλοσοφικό και θεολογικό χαρακτήρα.
Από την πένα του Μιχαήλ Ψελλού (11ος αιώνας) προέρχεται ένα μεγάλος αριθμός διδακτικών ποιημάτων. Αναφέρονται σε θέματα ιατρικής, νομικής, ρητορικής, θεολογίας και φιλολογίας. Η θεματική ποικιλία τους δηλώνει σαφώς την ευρύτητα του πνευματικού ορίζοντα ενός από τους μεγαλύτερους πολυΐστορες του Βυζαντίου.
Ο Ιωάννης Τζέτζης συνέθεσε δύο έμμετρες αλληγορικές ερμηνείες των μύθων της Ιλιάδας και της Οδύσσειας σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο. Οι Χιλιάδες του όμως είναι το εκτενέστερο ποίημα αυτού του είδους που γνωρίζουμε. Σε περισσότερους από δώδεκα χιλιάδες δεκαπεντασύλλαβους στίχους ο Τζέτζης μάς δίνει μια φιλολογική και ιστορική ερμηνεία των επιστολών του προς τα μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας των Κομνηνών.

Μιχαήλ Ψελλός, Διδακτικό ποίημα για τις επιγραφές των ψαλμών, Αφιέρωμα στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Θ' το Μονομάχο (1042-1055), L. G. Westerink (έκδ.), Michaelis Pselli Poemata, Στουτγάρδη/Λιψία 1992, σ. 1Π2: ποίημα 1, στίχ. 1Π12.
Το ψαλτήρι δεν είναι, δέσποτά μου, βιβλίο,/ όπως νομίζουν οι περισσότεροι από άγνοια,/ αλλά είναι το παλιό δεκάχορδο όργανο σαν την κιθάρα,/ του οποίου η ονομασία ψαλτήρι έχει τις ρίζες της/ στην τήρηση της ψαλμωδίας από τους μελωδούς·/ σύμφωνα με αυτό το ψαλτήρι τραγουδούνταν μελωδικά / όλοι οι έμμετροι ψαλμοί του προφήτη (Δαβίδ)./ Αργότερα έγινε μετωνυμία και ονομάστηκε/ ψαλτήρι το σύνολο των ψαλμών./ Το ψαλτήρι έχει ψαλμούς, αίνους και μέλη./ Οι ψαλμοί έχουν ασαφείς και δυσνόητες επιγραφές/ που προδηλώνουν τη μελωδία. Μάθε λοιπόν γι' αυτές.

Μιχαήλ Ψελλός, L. G. Westerink (έκδ.), Αίνιγμα. Michaelis Pselli Poemata, Στουτγάρδη/Λιψία 1992, σ. 299, αρ. 35.