Ο πνευματικός κόσμος στην καθημερινότητά του: πεποιθήσεις και δεισιδαιμονίες της καθημερινής ζωής

την κοινωνία της Ύστερης Βυζαντινής περιόδου τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ένας άνθρωπος στην καθημερινή του ζωή είτε αυτός ήταν λαϊκός, διανοούμενος, αριστοκράτης, είτε ο ίδιος ο αυτοκράτορας δεν έβρισκαν μόνο μια ορθολογική ερμηνεία. Οι Βυζαντινοί πίστευαν πως τα προβλήματά τους μπορούσαν να προκληθούν ή να αντιμετωπιστούν με μαγικό τρόπο από υπερφυσικές δυνάμεις που υπάρχουν στη φύση. Θεωρούσαν ότι υπήρχαν δαίμονες (δηλαδή άγγελοι που εξέπεσαν από τον ουρανό και αυτό τους έκανε κακούς και ζηλιάρηδες) αλλά και άλλες δυνάμεις που προκαλούσαν αρρώστιες ή κάποιο άλλο κακό στους ανθρώπους. Αυτές τις δυνάμεις τις αντιμετώπιζαν με τρεις διαθέσεις: με περιέργεια να κατακτήσουν τη γνώση που κρυβόταν πίσω τους και να προβλέψουν έτσι το μέλλον, με φόβο και επιθυμία να προστατευτούν από το κακό που μπορούσαν να τους προκαλέσουν και τέλος με τη διάθεση να τις χρησιμοποιήσουν, για να επηρεάσουν κάποιες καταστάσεις που σχετίζονταν με τα ζώα, τη σοδειά τους ή τις σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους.
Για να πετύχουν αυτά χρησιμοποιούσαν διάφορα αντικείμενα και εξασκούσαν πρακτικές που πίστευαν ότι είχαν υπερφυσική δύναμη όπως προσευχές, ξόρκια, μαντική και φυλαχτά. Tα φυλαχτά ήταν μικροί σταυροί που περιείχαν λείψανα αγίων, κομμάτια χαρτιού ή περγαμηνής με "μαγικά" κείμενα και σύμβολα γραμμένα επάνω, παλιά βυζαντινά νομίσματα που τα τρυπούσαν και τα κρεμούσαν στο λαιμό, δαχτυλίδια με χριστιανικές εικόνες και επιγραφές ή εικονίτσες αγίων όπως και σήμερα. Τέτοια αντικείμενα έχουν βρεθεί σε ανασκαφές και αναφέρονται επίσης έμμεσα, όπως και οι πρακτικές, σε ποικίλα ύστερα βυζαντινά κείμενα. Έχουν βρεθεί επίσης αντίγραφα βιβλίων και εγχειριδίων αφιερωμένων ειδικά στη βασκανία, την αστρολογία, τη συλλογή από ξόρκια και την ονειροκριτική τα οποία χρονολογούνται σ' αυτή την περίοδο.