Δέηση: εικονογραφικό θέμα που παριστάνει το Χριστό στο κέντρο πλαισιωμένο από τη Θεοτόκο και τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Η σύνθεση απεικονίζει τη δέηση των δύο άγιων προσώπων προς το Χριστό για τη σωτηρία του ανθρώπινου γένους.
Δεσποτάτο της Ηπείρου: Το ανεξάρητο κράτος που ίδρυσε ο Μιχαήλ Α' Άγγελος με έδρα την Άρτα μετά την κατάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τους σταυροφόρους (1205).
δεσπότης: τίτλος που εμφανίστηκε το 12ο αιώνα, ο δεύτερος στη σειρά μετά του αυτοκράτορα και του συναυτοκράτορα. Από το 14ο αιώνα και εξής τον τίτλο φέρουν οι διοικητές του βυζαντινού Μοριά.
Δημήτριος Παλαιολόγος: Δεσπότης του Μυστρά (1449-60), πέμπτος γιος του αυτοκράτορα Μανουήλ Β' Παλαιολόγου.
Δημήτριος Πεπαγωμένος (α' μισό 15ου αιώνα): Γιατρός και συγγραφέας, μέλος της επιφανούς οικογένειας των Πεπαγωμένων. Εργαζόταν ως γιατρός στην Κωνσταντινούπολη και αλληλογραφούσε με τους Ιωάννη Χορτασμένο, Ιωάννη Ευγενικό και Βησσαρίωνα. Έγραψε έργα ιατρικά, κτηνιατρικά και ρητορικά.
Δημήτριος Τρικλίνιος: Κλασικός φιλόλογος που έζησε στη Θεσσαλονίκη γύρω στο 1300 ή 1325. Ήταν μαθητής του Θωμά Μάγιστρου και του Μάξιμου Πλανούδη και πιθανώς διοικούσε ένα σχολείο και εργαστήριο αντιγραφής χειρογράφων στη Θεσσαλονίκη. Αντέγραψε και εξέδωσε με σχόλια πολλά έργα της κλασικής λογοτεχνίας και συνέγραψε επίσης ένα αστρονομικό δοκίμιο.
Δημήτριος Χρυσολωράς (1350 περίπου-1415): Διπλωμάτης και δάσκαλος ιταλών ανθρωπιστών στη Φλωρεντία, την Κωνσταντινούπολη, τη Βενετία, την Πάδουα, την Ισπανία, το Παρίσι, το Λονδίνο, την Μπολόνια και τη Ρώμη.
διακονικό: το διαμέρισμα που βρίσκεται νότια της αψίδας του ιερού και χρησιμεύει ως σκευοφυλάκιο.
Διαφορές στην πολιτική Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας: Οι διαφορές εντοπίζονται σε δύο κύρια σημεία. Πρώτον, η Ανατολική Εκκλησία ενδιαφερόταν μόνο για τη διατήρηση της δικής της σφαίρας επιρροής χωρίς να επιδιώκει να θέσει τη Δυτική υπό τον έλεγχό της, ενώ οι πάπες της Ρώμης ποτέ δεν έπαψαν να ζητούν πιεστικά τη δημιουργία μιας ενωμένης Εκκλησίας υπό τον έλεγχο της Ρώμης. Δεύτερον, η Βυζαντινή Εκκλησία ποτέ δεν κατάφερε να απεξαρτηθεί από τους βυζαντινούς αυτοκράτορες, ενώ οι πάπες είχαν απεξαρτηθεί από το Βυζάντιο από τον 8ο αιώνα. Μάλιστα, είχαν δημιουργήσει με την πάροδο του χρόνου μια τέτοια θέση ισχύος για τους εαυτούς τους, έτσι ώστε πολλές φορές οι ίδιοι να ελέγχουν τους κοσμικούς ηγεμόνες.
δικαιοφύλαξ: τίτλος κατώτερου δικαστή που τον έδινε ο αυτοκράτορας από τον 11ο αιώνα σε κληρικούς και λαϊκούς. Από την εποχή του Μιχαήλ Η' ο τίτλος δινόταν αποκλειστικά σε κληρικούς και συνεπαγόταν εκκλησιαστικά νομικά καθήκοντα γι' αυτόν που τον είχε.
Δίπτυχο Barberini: Ελεφαντοστέινο δίπτυχο του 6ου αιώνα που βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου. Στο κεντρικό διάχωρο παριστάνεται έφιππος αυτοκράτορας που κατά μία άποψη ταυτίζεται με τον Ιουστινιανό.
Δούκας (περίπου 1400-1462): Ιστορικός για τη ζωή του οποίου δε γνωρίζουμε πολλά. Υπήρξε γραμματέας του γενοβέζου κυβερνήτη της Νέας Φώκαιας Giovanni Adorno και διπλωματικός απεσταλμένος της οικογένειας Gattilusi της Λέσβου σε διάφορες πόλεις.
Δουκάτο Αθηνών: Φραγκικό δουκάτο που δημιουργήθηκε στην Αθήνα μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης στους Λατίνους και τη διανομή των εδαφών της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Παραχωρήθηκε ως φέουδο στο βουργούνδιο ιππότη Όθωνα de la Roche το 1205. Η περίοδος γαλλικής κυριαρχίας κράτησε ως το 1311.
δούκες: επικεφαλής των θεμάτων που στην Υστεροβυζαντινή περίοδο γίνονται όλο και μικρότερα. Αντικαθιστούν σταδιακά τους στρατηγούς που στη Μέση Βυζαντινή περίοδο είχαν την εξουσία των θεμάτων στα χέρια τους.
Δωδεκάορτο: Οι δώδεκα σημαντικές γιορτές του λειτουργικού έτους: Ευαγγελισμός, Γέννηση, Υπαπαντή, Βάπτιση, Μεταμόρφωση, Βαϊοφόρος, Έγερση του Λαζάρου, Σταύρωση, Ανάσταση, Ανάληψη, Κοίμηση της Θεοτόκου και Πεντηκοστή.