θέμα: όρος που δηλώνει τις στρατιωτικές και διοικητικές περιφέρειες της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η στρατιωτικοποίηση της διοίκησης που άρχισε από τον 6ο αιώνα φαίνεται πως ολοκληρώθηκε τον 8ο αιώνα. Το σύστημα των θεμάτων, που διατηρήθηκε ως το τέλος της Βυζαντινής περιόδου, χρησιμοποιούνταν στην Ύστερη Βυζαντινή περίοδο για να δηλωθούν φορολογικές κυρίως ενότητες.
θέματα με εσχατολογικό περιεχόμενο: θέματα που σχετίζονται με τη μεταθανάτια ζωή και την επιθυμία των πιστών να κερδίσουν μια θέση στον παράδεισο.
Θεοδώρα Παλαιολογίνα Καντακουζηνή Ραούλαινα (περ.1240-1300): Ανιψιά του αυτοκράτορα Μιχαήλ του Η' Παλαιολόγου και σύζυγος του Ιωάννη Ραούλ, γνωστή για τις πνευματικές της ανησυχίες και τις σχέσεις της με τον πνευματικό κόσμο της Κωνσταντινούπολης. Υπήρξε μαθήτρια του λόγιου πατριάρχη Γρηγόριου Κύπριου.
Θεόδωρος Α' Άγγελος Δούκας: Δεσπότης της Ηπείρου από το 1215 μέχρι το 1224. Μετά την ανακατάληψη της Θεσσαλονίκης από τoυς Λατίνους στα 1221 ανακηρύσσεται αυτοκράτορας και διατηρεί την κυριαρχία του μέχρι τα 1230.
Θεόδωρος Α' Λάσκαρης: Ιδρυτής της αυτοκρατορίας της Νίκαιας (1204-22) και γαμπρός του βυζαντινού αυτοκράτορα Αλέξιου Γ΄Αγγέλου. Μετά την κατάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας το 1204 ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας και οργάνωσε το βυζαντινό κράτος στην εξορία.
Θεόδωρος Α' Παλαιολόγος: Δεσπότης του Μοριά (1382-1407), τρίτος γιος του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου και της Ελένης Καντακουζηνής.
Θεόδωρος Β' Λάσκαρης: Βυζαντινός αυτοκράτορας (1254-58). Γιος του Ιωάννη Γ' Βατάτζη. Μετά το θάνατό του ο Μιχαήλ Η' Παλαιολόγος σφετερίστηκε το θρόνο του νόμιμου διαδόχου Ιωάννη Δ' Λάσκαρη (1258-61) και ίδρυσε νέα δυναστεία.
Θεόδωρος Β' Παλαιολόγος: Δεσπότης του Μοριά (1407-43), δεύτερος γιος του αυτοκράτορα Μανουήλ Β' Παλαιολόγου.
Θεόδωρος Εξαπτέρυγος (περίπου 1180-1236): Δάσκαλος και συγγραφέας. Σπούδασε στην Πατριαρχική Σχολή της Κωνσταντινούπολης και δίδαξε ποίηση και ρητορική στη Νίκαια το Γεώργιο Ακροπολίτη και τους μαθητές που του έστελνε ο αυτοκράτορας Ιωάννης Γ' Βατάτζης.
Θεόδωρος Μελιτηνιώτης: Υπάλληλος του Πατριαρχείου, αρχιδιάκονος του παλατιού και συγγραφέας. Υπήρξε υπέρμαχος του Παλαμά και αντίπαλος της Ένωσης των Εκκλησιών και αλληλογραφούσε με το Μακάριο Χρυσοκέφαλο, τον Ιωσήφ Βρυέννιο και το Δημήτριο Κυδώνη. Έγραψε αστρονομικά, μουσικά και ποιητικά έργα.
Θεόδωρος Πρόδρομος: Ποιητής στην αυλή της Ειρήνης Δούκαινας και του Ιωάννη Β'.
Θεόδωρος Σκουταριώτης: Εκκλησιαστικός αξιωματούχος και Μητροπολίτης Κυζίκου (1277-82). Θεωρείται ο συγγραφέας ενός ανώνυμου χρονικού που αντιγράφτηκε από τον Ιωάννη Αργυρόπουλο και έχει βρεθεί στη Βενετία.
Θεόδωρος Συναδηνός: Πρωτοστράτωρ, μέλος της οικογένειας των Συναδηνών από τα Σύναδα της Φρυγίας. Ήταν ένας από τους κύριους υποστηρικτές του Ανδρόνικου Γ' κατά τον πρώτο εμφύλιο πόλεμο και του Καντακουζηνού εναντίον του Ιωάννη Ε' στο δεύτερο εμφύλιο πόλεμο· από το 1342 και μετά όμως τάχθηκε με το μέρος του τελευταίου.
Θεόληπτος Φιλαδελφείας (1250-1322): Ανθενωτικός μητροπολίτης Φιλαδελφείας (1283/4-1322), φανατικός αντίπαλος των Αρσενιατών. Γνώρισε στον Άθω τη μυστικιστική ζωή της οποίας έγινε υποστηρικτής και θεωρείται πρόδρομος του Ησυχασμού. Τα συγγράμματά του περιλαμβάνουν θρησκευτική ποίηση, πραγματείες για το μοναχισμό, επιστολές στην Ειρήνη Χούμναινα της οποίας ήταν πνευματικός πατέρας και δοκίμια με ανθενωτικό και αντιαρσενιτικό περιεχόμενο.
Θωμάς Ακινάτης (Thomas Aquinas) (1224-1274): Ιταλός δάσκαλος θεολογίας στο Δομινικανό Τάγμα. Η μορφή σχολαστικής φιλοσοφίας που εισήγαγε, γνωστή αργότερα ως Θωμισμός, χρησιμοποιούσε τις φιλοσοφικές μεθόδους και αρχές της αριστοτελικής μεταφυσικής. Τα έργα του έγιναν γνωστά στο Βυζάντιο μέσω δομινικανών μοναχών που έμεναν στην Ανατολή και μεταφράστηκαν από το Δημήτριο Κυδώνη και το Γεννάδιο Β' Σχολάριο.
Θωμάς Μάγιστρος (1275-1347 περίπου): Φιλόλογος και συγγραφέας από τη Θεσσαλονίκη. Δίδαξε σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Φιλόθεος Κόκκινος, ο Δημήτριος Τρικλίνιος και ο Γρηγόριος Ακίνδυνος. Έγραψε έργα γραμματικής και σχολιασμό έργων του Πίνδαρου, του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευρυπίδη, του Αριστοφάνη και του Συνέσιου καθώς επίσης ρητορικά και πολιτικά έργα.
Θωμάς Παλαιολόγος: Δεσπότης του Μυστρά (1428-1460) και γιος του αυτοκράτορα Μανουήλ Β' Παλαιολόγου.