ακροστιχίδα σχηματίζεται από τα αρχικά γράμματα των οίκων του κοντακίου, εκτός του προοιμίου. Υπάρχουν δύο κατηγορίες ακροστιχίδων: η αλφαβητική και η ονομαστική. Η αλφαβητική που σχηματίζει την αλφάβητο (Α-Ω ή Ω-Α) πιστεύεται ότι πέρασε στη βυζαντινή υμνογραφία μέσω των εβραϊκών και συριακών προτύπων. Η ονομαστική μάς διασώζει το όνομα του ποιητή, το πραγματικό ή το ψευδώνυμό του. Μερικές φορές όμως περιέχει απλώς μια ένδειξη του περιεχομένου (πχ. εις τον Χρυσόστομον) ή ένα χαρακτηρισμό του ποιήματος (πχ. αίνος). Η ονομαστική ακροστιχίδα στα κοντάκια είναι πάντοτε σε πεζό λόγο. Όσον αφορά την προέλευσή της είναι βέβαιο ότι τη γνώριζαν οι αρχαίοι έλληνες συγγραφείς, από τους οποίους πιστεύεται ότι την παρέλαβαν οι λογοτεχνίες της Ανατολής.
Η ορθότητα της ακροστιχίδας αποτελεί μόνο ως ένα βαθμό εγγύηση για την ακεραιότητα και τη γνησιότητα του ύμνου. Η παραβίαση κανόνων της ιστορικής ορθογραφίας στο σχηματισμό της είναι συνηθισμένο φαινόμενο, όπως για παράδειγμα "ταπινού" ή "ταπεεινού" αντί για "ταπεινού". Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του διπλασιασμού κάποιων γραμμάτων της.